Ο μουσικός και καθηγητής μουσικής Παναγιώτης Μιχαηλίδης γεννήθηκε το 1949 στο Κιλκίς. Οι παππούδες του ήταν πρόσφυγες από τον Πόντο, η μητέρα του έγινε πολιτική πρόσφυγας. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στην Τσεχοσλοβακία, και από εκεί το 1952 στην Τασκένδη. Οι πρώτοι πολιτικοί πρόσφυγες έφτασαν στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν τη χρονιά που γεννήθηκε ο Παναγιώτης Μιχαηλίδης. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 η ελληνική κοινότητα αριθμούσε περίπου 35.000 άτομα. «Όταν φτάσαμε εκεί μας υποσχέθηκαν πολλά. Και όμως, όλα πραγματοποιήθηκαν, εκτός από το ότι δεν “φάγαμε με χρυσά κουτάλια”, όπως έλεγαν στους γονείς μας», θυμάται με χαμόγελο.
Το ημερολόγιο έδειχνε 1967 όταν στην Τασκένδη ιδρύθηκε το «Μπουζούκι», ένα συγκρότημα που άφησε εποχή στη Σοβιετική Ένωση.
«Νονός» ήταν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος έναν χρόνο πριν από την ίδρυση επισκέφθηκε την ελληνική λέσχη. «Ήμασταν ακόμα ερασιτέχνες, όπως και τα άλλα συγκροτήματα των ελληνικών πολιτειών», σημειώνει ο Παναγιώτης Μιχαηλίδης. Στο Ουζμπεκιστάν κτίστηκαν από τους πολιτικούς πρόσφυγες 14 ελληνικές πολιτείες, κάθε μία εκ των οποίων είχε και από ένα ελληνικό συγκρότημα.
Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης μπήκε στην αίθουσα όταν τα παιδιά έκαναν πρόβα τον «Ζορμπά». Όπως λέει ο Παναγιώτης Μιχαηλίδης, ο Μίκης Θεοδωράκης τον κάλεσε να αφήσει το ακορντεόν και να τον συνοδεύσει με το πιάνο. «Από τότε δεν πήρα ξανά το ακορντεόν, παίζω μόνο πιάνο που συνόδευε πολύ όμορφα την ορχήστρα μας», αναφέρει σήμερα.
Το «Μπουζούκι» τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 άφησε εποχή με τραγούδια για το νόστο που άγγιζαν τις καρδιές εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι συνθέσεις με ελληνικό χαρακτήρα ήταν του Παναγιώτη Μιχαηλίδη, το ταλέντο του οποίου ανακάλυψαν οι δάσκαλοι στο σχολείο. Στους πρωτεργάτες για τη δημιουργία τους συγκροτήματος και τα αδέρφια Τσελεπίδη, Γιάννης και Λάκης.
«Ήμασταν 20χρονα. Θυμάμαι, με το μπουζούκι στο χέρι, ένα όργανο μουσικής άγνωστο στους Ρώσους, να βγαίνω στη σκηνή που ήταν στη μέση του γηπέδου σε μια πόλη στη νότια Ρωσία. Βλέπω όρθιους πάνω από 40.000 ανθρώπους να χειροκροτούν ασταμάτητα», λέει ο Ανδρέας Παπαδόπουλος. Το «Μπουζούκι», που σήμερα αριθμεί 15 μέλη (μουσικούς, σολίστ και χορευτές), τη δεκαετία του 1980 ήταν πέμπτο στη λίστα με τα πιο περιζήτητα εμπορικά μουσικά συγκροτήματα στη Σοβιετική Ένωση.
Κάποια από τα μέλη του συγκροτήματος επέστρεψαν στην Ελλάδα (ανάμεσά τους ο Νίκος Μιχαηλίδης), κάποια παραμένουν ενεργά ακόμα και σήμερα. «Δεν καταθέσαμε ποτέ τα όπλα μας, συνεχίζουμε τη δημιουργική καλλιτεχνική πορεία ως σύνολο. Η πρόσφατη συναυλία του συγκροτήματος στη Μόσχα, στην εκδήλωση για το OXI, απέδειξε ότι στη Ρωσία, αν και πέρασαν 40 χρόνια, το “Μπουζούκι” παραμένει θρύλος», τονίζει από τη μεριά του ο κιθαρίστας Ανδρέας Παπαδόπουλος.
Ο πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου Μόσχας, καθηγητής Χρήστος Ταχτσίδης, θυμάται: «Έρχονταν για συναυλίες στο μέρος που ζούσαμε εξόριστοι εμείς οι Πόντιοι στο Καζακστάν. Στην περιοχή Παχταράλ, το μεγάλο χωριό Ιλίτς. Στην περιοχή μας έμειναν περίπου 10.000 εξόριστοι. Οι συναυλίες μας έδιναν τη δύναμη να ξανανιώσουμε άνθρωποι, Έλληνες».
Η σολίστ Τζούλια Παπαδοπούλου, που ξεκίνησε τις εμφανίσεις της το 1977 και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1982, σημειώνει ότι ενώ κάποιοι είχαν ήδη γυρίσει την πατρίδα, παρέμεναν περιζήτητοι στη Σοβιετική Ένωση.
«Σε μια συναυλία σε πόλη της περιοχής Σεβαστούπολης, στη νότια Ρωσία, όταν βγήκαμε στη σκηνή τρομάξαμε από χαρά και φόβο βλέπονται την αίθουσα γεμάτη με ελληνικές σημαίες. Ήταν την εποχή του ’80. Η εκδήλωση του ελληνικού πατριωτισμού των σοβιετικών θεατών θα μπορούσε να μας στοιχίσει με την απαγόρευση τις περιοδείας. Ευτυχώς δεν μας πείραξαν, ποτέ δεν μας έγινε λογοκρισία ή παρατήρηση από την KGB», θυμάται ο Ανδρέας Παπαδόπουλος.
Το «Μπουζούκι» την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου μαζί με τα σύνολα του Σύγχρονου Ωδείου θα δώσει στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ συναυλία-αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο.
- Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ / Σοφία Προκοπίδου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου